باربی چگونه محبوب ترین اسباب بازی دخترانه شد ؟
باربی، یا به عبارتی کامل « باربارا میلیسنت رابرتز» عروسکی پلاستیکی با طول ۲۹ سانتی متر در قامت دختری میانسال بود که در ۹ مارس سال ۱۹۵۹ توسط یک شرکت اسباب بازی تحت عنوان «ماتل» Mattel در کالیفرنیای جنوبی ساخته شد.
خرید باربی یکی از انتخاب های مناسب برای فرزندان ما خواهد بود.
«روت هندلر» که این شرکت را به کمک همسرش «اولیوت» تأسیس کرد، باربی را به دنیای اسباب بازی ها معرفی نمود.
شکل ظاهری باربی از عروسک آلمانی Bild Lilli الگوبرداری شده بود. هدیه ای که به خصوص برای مردان جذاب بود، چنانچه زیبایی آن هیجانات آن ها را تحریک می کرد.
اولین عروسک باربی در یک نمایشگاه اسباب بازی به عنوان گزینه ای برای خرید اسباب بازی دخترانه در شهر نیویورک عرضه شد.
موهای بلوند این اسباب بازی را دم اسبی بسته بودند و لباس شنای راه راه و سیاه و سفید را به آن پوشانده بودند.
بر اساس اعتقاد شرکت ماتل همین عروسک اصلی باربی محبوب ترین مدل آن دهه بوده است.
از همان ابتدای تولد این عروسک بدن آن به مسئله ای جدلی و بحث برانگیز تبدیل شد.
در مطالعه ای که شرکت ماتل در در زمینه بازار و در رابطه با این عروسک در سال ۱۹۵۸ انجام داد، اغلب مادران به دلیل زیبایی بیش از حد این عروسک آن را مورد انتقاد قرار دادند.
در هر حال شرکت ماتل با استفاده از تبلیغ های گسترده از طریق شبکه های تلویزیونی بر این مشکلات غلبه کرد و این عروسک را در ذهن های اکثریت مردم جا انداخت.
در واقع این شرکت با حمایت مالی از برنامه Wick Disney’s Mickey Mouse Club در سال ۱۹۵۵، اولین شرکت اسباب بازی بود که تبلیغات تجاری اسباب بازی ها را برای کودکان به نمایش در می آورد.
در واکنش و پاسخ به تقاضاهایی که مصرف کننده ها در بازار داشتند، به تقاضای مصرف کننده ، در سال ۱۹۶۱ شرکت ماتل لوازم جانبی و تکمیل کننده دیگری چون دوست پسر او «کن» را به بازار عرضه کرد.
(این مسئله نیز جالب توجه است که فرزندان هندلر، باربارا و کن نام داشتند).
شرکت ماتل در سال ۱۹۶۳ بهترین دوست باربی، «میج» ، و در سال ۱۹۶۴ خواهر کوچکش، «اسکیپر»، را به این مجموعه افزود.
انتقادات به باربی
این عروسک از دهه ۱۹۷۰، به دلیل مادی گرایی ( همچون گردآوری مجموعه هایی از اتومبیل، خانه و لباس) و همچنین تناسب های غیر واقعی یا مصنوعی در اندام های بدن خود مورد انتقاد قرار گرفت.
در نهایت، در سال ۱۹۹۴ گروهی از محققان فنلاندی اعلام کردند که در صورتی که این عروسک یک زن واقعی بود هرگز دارای چربی بدن کافی برای دوران قاعدگی نبود.
بر همین اساس بسیاری از زنان در دهه ۱۹۵۰ با ارائه جایگزین هایی برای نقش های محدود جنسیتی تلاش می کردند از الگویی چون باربی پیروی نمایند.
این عروسک بر خلاف سایر عروسک هایی که مختص بازی کودکان بودند، نقشی را در رشد و پرورش موثر و مفید کودکان ایفا نمی کرد.
همچنین این عروسک حاوی ابزار و لوازمی در سطح حرفه ای بود که الگوهای استقلال و خودکفایی مالی و اقتصادی را در زنان تقویت می کرد.
خرید باربی یکی از انتخاب های مناسب برای فرزندان ما خواهد بود.
این عروسک حاوی ابزار و لوازمی در سطح حرفه ای بود که الگوهای استقلال و خودکفایی اقتصادی و مالی را در زنان تقویت می کرد.
(رزومه این عروسک شامل موارد متعددی همچون، خلبان هواپیمایی، فضانورد، پزشک، ورزشکار المپیکی و کاندیدای ریاست جمهوری ایالات متحده بوده است).
از سوی دیگر برخی معتقدند که این عروسک تقویت نقش مسئولیت پذیری در قبال خانواده و مردان را به همراه ندارد.
به این دلیل مشخص که این عروسک دارای هیچ پدر و مادر یا فرزندی نیست.
هنگامی که در اوایل دهه ۱۹۶۰ مصرف کنندگان خواستار نوزادی در شکل و اندازه های باربی شدند، شرکت ماتل به این خواسته مادر شدن تن نداد و در عوض آن یک مجموعه نمایشی تحت عنوان «Baby Baby-Sits» به بازار عرضه نمود.
تجزیه و تحلیل باربی
اگرچه شرکت ماتل این عروسک را به عنوان اسباب بازی تماماً امریکایی قلمداد می کند، اما به دلیل کاهش هزینه های تولید و جلوگیری از هزینه های اضافی این عروسک هرگز در آمریکا به تولید نرسیده است.
امروزه این عروسک را به عنوان نمادی از نظام سرمایه داری جهانی در نظر می گیرند و آن را هم ردیف برندهایی چون کوکاکولا در مکان های مختلف جهان از جمله بازارهای اصلی اروپا، آمریکای لاتین و آسیا در نظر می گیرند.
در سال ۲۰۰۹ شرکت ماتل یک فروشگاه بزرگ و برجسته ی شش طبقه ای را در شانگهای تأسیس نمود که علاوه بر فروش گسترده محصولات باربی دارای امکانات رفاهی عالی همچون آبگرم، استودیوی طراحی و یک کافه بزرگ بود.
با همه این اوصاف این عروسک هرگز مورد تایید مقامات جهان اسلام قرار نگرفت.
در سال ۱۹۹۵ عربستان سعودی فروش خود را متوقف کرد زیرا از نظر آن ها شکل لباس های این عروسک قانون پوشش اسلامی را نقض می کند.
از همین رو در نهایت به دنبال توقف فروش و انتقادات مقام های مسلمان برخی از این عروسک ها با استفاده از پوشش های دارای حجاب و به ویژه پوشش سر به منظور خرید اسباب بازی دخترانه در کشورهای مسلمان به بازار عرضه شد.
شرکت ماتل عروسک خود را را به عنوان یک اثر هنری به ثبت رساند، اما با این حال این عروسک همچنین الهام بخش آثار هنری از جمله پرتره «اندی وارهول» در سال ۱۹۸۶ و عکس های «ویلیام وگمن» و «دیوید لوینتال» بوده است.
علاوه بر این برخی از داستان نویسان، از جمله «هومز و باربارا کینگزولور» از باربی داستان های خود بهره برده اند.
اغلب هنرمندان در مواقعی که می خواهند به تجزیه و تحلیل این عروسک بپردازند، به یکی از این دو رویکرد متمایل اند:
- به دست دادن تصویری ایده آل از این عروسک ۲٫ بهره بردن از آن به منظور نقد ایده هایی که با آن مرتبط است. از ارائه الگوهای اغراق آمیز زنانه تا توجیه فرهنگ بی رویه مصرف.
تغییرات باربی در گذر زمان
باربی در گذر زمان دستخوش تغییرات بسیار جدی بوده است.
در دهه ۱۹۸۰ این عروسک نمادی از یک بدن ایروبیک بود از سایه رنگ روشن برای چشمان او استفاده می شد.
در زمانی از این رو انتقاداتی در خصوص آن بروز می یافت که یکنواختی و عدم تنوع آن را سرزنش می کرد، از این رو شرکت تصمیم گرفت تا متناسب با سطوح مختلف و تقاضاهای گوناگون مصرف کنندگان شخصیت های آن را از پیشخدمت مک دونالد گرفته تا دامپزشک و غیره گسترش دهد.
سپس هنگامی که شرکت ماتل به دلیل عدم توجه به تنوع رنگ و نژاد مورد انتقاد قرار گرفت، اولین باربی سیاه را در سال ۱۹۸۱ به بازار عرضه کرد.
ایجاد تغییرات و انعطاف پذیری شرکت در تولید انواع گوناگون و متنوع عروسک ها موجب موفقیت های مداومی گشت که باعث شد این عروسک از رقبای مشابه خود در بازار مانند عروسک های Maxie Fashion و Hasbro پیشی بگیرد.
با این حال سایر تولیدکنندگان اسباب بازی حاضر به تسلیم شدن نبودند و از این رو طی سال های متمادی شرکت ماتل با رقبای بسیاری در بازار خرید اسباب بازی دخترانه مواجه بوده است.
در سال ۲۰۰۱ سازنده اسباب بازی MGA Entertainment عروسک های برتز (Bratz) را وارد بازار نمود، عروسک هایی با آرایش های بسیار غلیظی که تعداد زیادی را متقاعد کرد که باربی در برابر آن بسیار سالم تر و طبیعی تر است.
از سوی دیگر، عروسک Lottie Doll ساخته شده توسط شرکت انگلیسی Arklu دختری کوچک همراه با لوازمی بود که به محدوده فعالیت های طبقه متوسط مانند سوارکاری و رقص باله اشاره داشت.
در میدان رقابت بین همه شرکت های تولید عروسک اسباب بازی، شرکت ماتل موفق بوده است تا نمونه کارهای خود را در سطحی عالی حفظ کرده و مدیریت نماید.
در سال ۲۰۱۳ هنگامی که فروش محصولات این شرکت رو به کاهش گذاشت، خط تولید آن در American Girl به دلیل این که توانست در مدل های مختلف همچون الهام بخشی از شخصیت دختر معلمی که می خواست کثرت زندگی آمریکایی ها را نه تنها با عروسک هایی از قومیت های مختلف، بلکه با موقعیت هایی مانند نشستن روی صندلی چرخدار و به چشم داشتن عینک به نمایش در آورد، یکی از نمونه های موفق ترین عروسک فروشی ها در ایالات متحده بود.
همچنین هر مجموعه ای از این عروسک ها مسائلی با موضوعات فقر و نژاد را مورد توجه قرار می داد که به شدت مورد علاقه مصرف کنندگان قرار گرفت و آن را بیش از پیش به محبوبیت رساند.
از سوی دیگر چنین چیزی موجب بهره وری و سودآوری زیادی برای شرکت نیز گشت، به طوری که هر دارنده عروسک باربی به طور متوسط ۳۰۰ دلار برای خرید لوازم جانبی این عروسک هزینه می کرد.
حفظ محبوبیت باربی در بحبوحه‌ی رقابت
اینکه شرکت ماتل علیرغم آنکه تلاش کرده است تا محصولات جدیدی را نیز به بازار معرفی کند، اما تاکنون بیشتر بر ساخت عروسک های باربی متمرکز بوده است، عنصری مهم در موفقیت این شرکت محسوب می شود و به این شرکت اجازه می دهد تا با محصولات جدید ریسک بیشتری را بپذیرد و عروسک گل سرسبد خود را با سرعتی مناسب و در مسیری تکاملی و رو به جلو توسعه دهد.
ماتل برای سال ۲۰۱۶ Super-Hero Girls، که از قهرمانان کتاب های کمیک مانند Wonder Woman (زن شگفت انگیز) الگوبرداری شده بود را به بازار عرضه کردند دارند که یک نمایش تلویزیونی انیمیشن نیز برای آن تولید کردند.
اما سال هایی نیز بوده اند که قایق رشد این سرعت با مسیری پرتلاطم مواجه بوده است.
چنانچه که «لگو» در سال ۲۰۱۴ تبدیل به بزرگترین شرکت اسباب بازی در جهان شد و Lego Friends در صحنه خرید اسباب بازی دخترانه در بازار، منجر به کاهش فروش باربی گشت.
اما در ادامه این شرکت رو به ساخت و طراحی شکل هایی از عروسک محبوب خود نمود که زیبایی آمریکایی ستاره هایی مانند کیم کارداشیان وست، بیانسه و کریستینا هندریکس را منعکس می نمود. و از این رو دوباره در صحنه رقابت حرکتی رو به جلو انجام داد و همچنان محبوبیت حود را حفظ نمود.
تنوع، عنصر اصلی محبوبیت باربی
باربی ها از انواع متفاوتی برخوردارند که احتمالاً انتظارات هر مصرف کننده ای را در بالاترین سطح اختلاف در سلیقه برآورده می کنند.
یک عروسک آن طاس است، دیگری دارای اندامی مصنوعی است، یکی موی فرفری تیره رنگ دارد و حتی برخی از آن ها نشان دهنده بیماری، کسالت و مشکلات پوستی هستند.
این مجموعه از جمله عروسک های جدیدی از باربی هستند که ماتل از آنها به عنوان «متنوع ترین خط تولید عروسک» خود یاد می کند که «رنگ پوست، انواع موها و فرم های بدن بیش از هر زمان دیگر» در آن اعمال شده است.
این عروسک ها آخرین تلاش های این شرکت برای دور شدن از تصویر عروسک هایی است که زمینه انتقاد از نماد عروسک بلوند با پاهای کشیده ای را فراهم می کند که متهم به ایجاد اختلال در ایده های ساده کودکان در رابطه با زیبایی، رنگ پوست و فرم بدن است.
در خصوص تولید عروسک های مبتلا به بیماری پوستی «ویتیلیگو» که یک عارضه مرتبط با ایجاد لک و پیسی در بدن است توسط شرکت ماتل، «استلا پاولیدس»، رئیس و مدیر اجرایی بنیاد تحقیقات ویتیلیگو آمریکا در فلوریدا، و عضوی از گروه حمایت از افراد مبتلا به این بیماری، گفته است که:
«من فکر می کنم این بهترین اتفاقی است که می تواند برای کودکان بیفتد.»
او معتقد است برای کودکان مبتلا به این بیماری، عروسکی با چهره ای که به نظر می رسد شبیه آنهاست، این کودکان با ننگ اجتماعی ناشی از بیماری ویتیلیگو در امان نگه می دارد و به آن ها کمک می کند تا در مواجهه با این بیماری از روحیه بهتری برخوردار باشند.
این بنیاد بر اساس داستان هایی از کودکان و مردان و زنان مبتلا به ویتیلیگو اشاره می کند که ای عارضه یک بیماری خودایمن است که هیچ درمانی برای آن شناخته نشده است و در آن بدن به سلول هایی که به پوست رنگ می دهند حمله می کند و آن ها را از کار می اندازد.
افرادی که به این بیماری مبتلا هستند لکه های سفید یا شکل نامنظمی روی پوست دارند که می توانند رشد کرده و گسترش یابند.
باربی به عنوان یک عروسک زیبا و محبوب این فرصت را به وجود آورده است تا برای کودکان، الهام بخش زیبایی همراه با ابتلا به بیماری پوستی باشد و درد و رنج آن ها از ابتلا به این بیماری را تسکین دهد.
ژپتویز مرجع خرید باربی یکی از انتخاب های مناسب برای فرزندان ما خواهد بود.
